Nur terapiyasi

 
Nur terapiyasi - bu ionlashtiruvchi nurlash yordamida davolash usuli.
Bu onkologik amaliyotning asosiy usullaridan biri bo'lib, davolash ko'plab turdagi va hatto turli bosqichlardagi o'simtalarni davolashi mumkin. Mustaqil usul sifatida ham, boshqalar bilan birgalikda ham (targetli terapiya, jarrohlik, kimyoterapiya, immunoterapiya va gormonal davolash) qo‘llanilishi mumkin.
 
Nurlashning samarasi shundaki, xatarli hujayralardagi o'z-o'zini tartibga solish jarayonlari buziladi, ularning qon bilan ta'minlanishi to'xtaydi, bu vaqt o'tishi bilan o'simtaning o'limiga olib keladi.
 
Dunyoning yetakchi saraton tashkilotlari va jamiyatlari (JSST, NCCN, ESTRO, RTOG)
80 foiz onkologik bemorlarni zamonaviy nur terapiyasi texnologiyalarining debyuti bilan davolashlari mumkin.
Boshqa usullar bilan davolash samara bermagan neolpastik kasalliklarning ayrim turlarini mavjudligi ham tashqi nur terapiyasini o'tkazish uchun asos bo‘ladi.
 

Berezin Sergey nomidagi Tibbiyot instituti (MIBS) bu

  • "Varian Medical Systems" kompaniyasi tomonidan ishlab chiqarilgan 3D-CRT, IMRT, IGRT funksiyalari bilan Clinac 2100 CD yuqori energiyali chiziqli tezlatgich yordamida davolash
  • "Varian Medical Systems" (AQSh) kompaniyasi tomonidan ishlab chiqarilgan RapidArc, SBRT funksiyalari bilan stereotaksik va radiojarrohlik chiziqli tezlatgich TrueBeam STx yordamida davolash. Mislsiz mo‘ljallash aniqligi bemorning eng yaxshi pozitsionlash bilan birgalikda radiatsiya onkologi oldida turgan murakkab muammolarni hal qilishga yordam beradi.
  • Siemens (Germaniya) tomonidan ishlab chiqarilgan yuqori maydonli magnit-rezonans va multispiral kompyuter tomografiyasida rentgen diagnostikasi, PET/KT.
  • Zamonaviy laboratoriya uskunalari.
  • Malakali mutaxassislar.
  • Psixologning ko‘magi.

MIBS (Sergey Berezin nomidagi tibbiyot Instituti, Sankt-Peterburg) klinikasida davolanishning noyob afzalliklari

MIBS (Sergey Berezin nomidagi tibbiyot Instituti, Sankt-Peterburg) klinikasida nur bilan davolash - bu nur onkologiyasining eng muhim muammosini hal qila oladigan eng zamonaviy qurilmalar. U erta bosqichda ham, kech bosqichda ham nurlanishning maksimal yetarlicha samarasi va asoratlar xavfini kamaytirish o‘rtasidagi optimal muvozanatni tanlashi mumkin, shu bilan nur terapiyasini davom ettirish orqali bemorlarni davolash sifatini yaxshilab boradi.

Markazda ishlatiladigan chiziqli tezlatgichlar noyob afzalliklarga ega va quyidagi usullardan foydalanilganligi sababli ish soddalashtirilgan:

 
  • 3D-CRT - o‘zi bilan o'simta shaklini takrorlaydigan uch o'lchovli nurlash sohasini shakllantirishni ifoda etadi, uning maqsadi ko'p qatlamli kollimatorlar bilan jihozlangan chiziqli tezlatgichlar tufayli sog'lom to'qimalarning nurlanish dozasini kamaytirish hisoblanadi;
  • IMRT - bu o'simta bilan chegaradosh to'qimalarda nurlanish dozasini kamaytirish va o'simta tomonidan shikastlanishda oshirish uchun mo'ljallangan nur intensivligining taqsimlanishi
  • IGRT - bu vizual nazorat ostida nur terapiyasi bo'lib, u suzuvchi o'simtalarni (masalan, o'pka, ichak, urosist va boshqalar) ularning lokalizatsiyasi tabiiy o'zgarganda, shuningdek davolanish paytida bemorning vazni o'zgarganda davolashga imkon beradi, 1-2 mm oralig'ida dozani yo'naltirilgan holda taqsimlash aniqligini ta'minlaydi.
  • RapidArc - bu IMRT va IGRTni birlashtirgan texnologiya bo'lib, u bir-biriga yaqin joylashgan radiosezgir sog'lom organlarning nurlanishini kamaytirishga imkon beradi, bu esa bir vaqtning o'zida amalga oshiriladigan kimyo-nur terapiyasida muhim ahamiyatga ega, chiziqli tezlatgich aylanishining burchakli tezligini o'zgartirish hisobiga muolajaning umumiy vaqtini 1-2 daqiqagacha qisqartiradi, 360 gradus diapazonida nurlanish har qanday burchak ostida amalga oshiriladi.
  • SBRT - radiosezgir tuzilmalar yaqinida joylashgan murakkab shakldagi nishonni juda aniq nurlantirish uchun stereotaktik nur terapiyasi sog'lom to'qimalarga zarar bermasdan yuqori dozani yuqori aniqlikda yetkazib berish imkoniyati tufayli davolash davrining qisqarishini ta'minlaydi. Bu o'pka, oshqozon osti bezi, jigar, buyrak, tos suyagi pastki bo‘limlari kasalliklari bo'lgan bemorlar uchun yangi imkoniyatlar ochadi.
Bugungi kunda intensivlik modulyatsiya bilan nur terapiyasi (IMRT) masofaviy nur terapiyasining eng zamonaviy usuli hisoblanadi. Ushbu usulda nurlash dozasi taqsimlanishini nurlanayotganning hajmiga maksimal aniq muvofiqlashtirish, nishon chegarasida dozaning yuqori bir xilligi, an'anaviy nur terapiyasiga nisbatan neoplazma sohasiga yuqoriroq umumiy kuchaytiruvchi dozalarni yetkazib berish imkoniyati qo'llaniladi.
 
Ushbu terapiyaning asosiy afzalligi shundaki, u nurlanish sharoitlarini yaratadi, bunda o'simta atrofidagi normal to'qimalarni maksimal tarzda saqlab qolish mumkin.
Ushbu usulni chiziqli tezlatgich uskunalari va IGRT (tasvir orqali boshqariladigan nur terapiyasi) tizimi - vizualizatsiya vositalarining nazorati ostidagi nur terapiyasisiz amalga oshirish mumkin emas. Mazkur holatda raqamli rentgen tasvirlari yoki har bir nur terapiyasi seansidan oldin bemor tanasining holatini va nurlangan sohani kuzatishi mumkin bo'lgan konus nurli kompyuter tomografiyasi yordamida. Bu butun davolash davrida buster dozani yuborishning yuqori aniqligini kafolatlash imkonini beradi. Markazimizdagi barcha tezlatgichlar ushbu tizim bilan jihozlangan.

Quyida ko'rsatilgandek, nurlash hajmida dozani aniqroq taqsimlanishini va sog'lom to'qimalarga yuklamani kamaytirishni ko'rsatadigan tasvirlarning ma'lumotlari keltirilgan (o'ngdagi IMRT).

 


 
 
Intensivlikni modulyatsiyalaydigan nur terapiyasini (IMRT) faqat zamonaviy chiziqli tezlatgichlar, nur terapiyasini rejalashtirish tizimlari, nur terapiyasiga tayyorlash vositalari (ixtisoslashtirilgan kompyuter tomografi, fiksatsiyalovchi moslamalar va uskunalar, magnit-rezonans skaner) va malakali tibbiy xodimlar mavjud bo'lganda qo‘llash mumkin. Yuqorida aytilganlarning barchasi minimal vaqt ichida xavfsizlik va maksimal natijaga qaratilgan, bemorga yo'naltirilgan yondashuvni qo‘llash imkonini beradi. Hozirgi vaqtda bizning markazimiz Sankt-Peterburg va Leningrad viloyatidagi ushbu nurlanish usulini amalga oshirish uchun barcha zarur arsenalga ega bo'lgan yagona tibbiy muassasa hisoblanadi.

 

Chiziqli tezlatgichda davolash jarayoni qanday tashkil etilgan?

 
Davolash muolajasini tayyorlash va rejalashtirish ( 2-3 kun): nurlanish hajmi uchun individual fiksatsiyalovchi moslamalar va qurilmalarni (masalan, boshcha, vakuumli to'shak, termoplastik niqob) tanlash, ishlab chiqarish, kompyuter tomografiyasini, magnit-rezonans tomografiyasini (agar kerak bo'lsa) bajarish, nurlanishni 3-D/4-D dozimetrik rejalashtirish, chiziqli tezlatgichda davolashni modellashtirish.
 
Nur terapiyasining davomiyligi uning maqsadi bilan belgilanadi. O‘simtani to'liq olib tashlash vazifasini bajarish uchun (yakuniy kurs) odatda har kuni 15 dan 30 gacha nurlash seanslari talab qilinadi.
 
Bemorning hayot sifatini yaxshilashga, og'riqli simptomlarni (masalan, og'riq qoldiruvchi vositalar bilan davolash mumkin bo'lmagan og'riq, hayotiy organlarning siqilishi, o'simta yaralari, eroziyalar) kamaytirishga yoki yengillashtirishga (yoki o'simta massasi hajmini sezilarli darajada pasaytirishga) qaratilgan palliativ yoki simptomatik nur terapiyasi 3-15 davolash kuni davomida amalga oshiriladi.
 
Aytgancha, nur terapiyasini olayotgan barcha bemorlarning taxminan 30 foizining faqat katastrofik jihatdan kichik qismigina eng yangi ixtisoslashtirilgan yordam usullari bilan davolanadi. Nur terapiyasi paytida bemor muolaja stolida qulay joylashadi, uni kuzatish va u bilan aloqa qilish videokameralar va mikrofon yordamida amalga oshiriladi. Muolaja mutlaqo og'riqsiz, seans bir necha daqiqa davom etadi.